Drie oude verhalen door kunstenaars tot leven gebracht

Schilderen met woorden in de kerk van Stompetoren

Sara mocht het niet weten en niemand mocht erbij zijn. Maar wat deden die oude vader en zijn jonge zoon die dag daar in de verte op die berg?

Op 15 mei vertelt Guus Kuijer, schrijver van o.a. ’De Bijbel voor ongelovigen’, het verhaal over het offer van Abraham en Isaak uit Genesis 22, gezien door de ogen van Sara. Sara vertelt hoe Abraham en zij zich hadden moeten aanpassen in het vreemde land waar ze terechtgekomen waren. Hoe ze zelfs hun namen hadden moeten veranderen.

En tenslotte was het wonderbaarlijke gebeurd dat ze op zeer hoge leeftijd een zoon: Isaak hadden gekregen. Later merkt Sara dat er iets merkwaardigs gebeurd moet zijn met Abraham en Isaak. Uiteindelijk hoort ze dat vader en zoon op weg waren geweest om Isaak te offeren, omdat God dat van Abraham gevraagd zou hebben. Abraham zwijgt erover, maar Sara ziet dat Isaak veranderd is. Woedend is ze als hoort hoe het gegaan is, ook al vertelt Isaak dat een ram hem uiteindelijk gered heeft. Hoe kan Abraham geloven dat God zoiets van hem heeft verlangd.

Deze God van liefde zou nooit een kinderoffer vragen. Sara ziet het juist als een goddelijk protest tegen de gewoonte van die tijd.

Was dit een preek van een leek? Nee, het was een verhaal met gelovige taal.

Verhalen in steen en een kapelletje in Egmond-Binnen

Diep verscholen aan een landweggetje achter schuren in het bloembollenland van Egmond–Binnen ligt Afie’s Nobelhuis.

Ik ben verrast als ik op een mooie meidag haar huis, een voormalige boet, bezoek.  Een wonderlijke wereld ontvouwt zich. Alles gemaakt van afval en hergebruikt steen. Speelse gebouwtjes vol taferelen, reliëfs en teksten.

Afie (84) vertelt en leidt ons rond met verhalen van levenskunst, creativiteit, humor en religie. In het door haar man gebouwde kapelletje klinkt gregoriaanse muziek. Afie vond het vroeger maar een saaie bedoening in de kerk. Ze had er niet veel skik in. Maar daar vond ze iets op. Ze zocht in de verhalen van het evangelie en ontdekte in Johannes 2: 1-12 het verhaal van de bruiloft in Kana. Jezus moest er plezier in hebben gehad om de feestvreugde te verhogen door water in wijn te veranderen, zijn eerste wonder.

Zij nam een stuk steen en hakte een prachtig reliëf uit met deze voorstelling, waarbij ze figuranten uit haar eigen omgeving gebruikte. Zo bracht ze het verhaal tot leven. De band met de abdij van Egmond en de dorpelingen is zichtbaar in de figuranten van haar Bijbelse reliëfs. Ik herken in een van de reliëfs broeder Mathijsen, de voormalige abt.

De historie van Egmond komt tot uiting in de naam van haar huis: een nobel was in de late middeleeuwen een grote gouden munt die hier gebruikt werd, ook afgebeeld hangend aan de muur. In het wasgebouwtje met de grote kaarsen van was, toont ze het prachtige drieluik met het kerstverhaal, uitgesneden in was. Vol vuur vertelt Afie haar blijde boodschap, zodat mensen er weer skik in kunnen krijgen. Na afloop worden we getrakteerd op haar eigengemaakte wijn.

De Karavaan en het spel van de regenboog in het kerkje in Schermerhorn

‘Hulde aan het bruidspaar’ boven de deur, witte linten, vrolijke muziek en twee bruiden uitnodigend ervoor. Ook binnen in de kerk alles prachtig versierd. Uitbundig worden we op die tweede pinksterdag welkom geheten. Een prachtig homohuwelijk moet hier voltrokken worden.

Twee jonge acteurs verwisselen hun bruidskleding voor een tuinbroek. Ze vertellen over de voorbereidende gesprekken in dit kerkje. Koster Hans en zijn aarzeling. Is het wel gepast? En dan hun eigen dilemma: trouwen? Weet je wel dat een op de drie huwelijken strandt? En dan in een kerk? Waarom eigenlijk. En weet je wel hoe hier ooit achter de deur over homo’s gesproken werd? De pijn van die hondse benadering is voelbaar.

Ja, maar dat is toch al 50 jaar geleden? De dominee van het kerkje wordt geraadpleegd. Tot hun verrassing valt hij zelf op mannen en kan hij ze geruststellen. Het is goed. Een meterslange sluier danst golvend over het middenpad.

Orgelmuziek klinkt en wij gaan staan. Met een knipoog en een lach klinkt uit onze monden een bewerking van ‘Stille Nacht’ als alternatief bruiloftslied. Het verhaal van Noach (Genesis 7-9) ontvouwt zich en met de regenboogvlag om zich heen gewikkeld daalt één van hen de trap af.

Als de koster later het kroonschild op wil ruimen, valt zijn oog op de tekst die erbij geschreven is:

Bedankt! Deze kerk staat voor onvoorwaardelijke liefde.
Door jullie kijken wij met zachtheid.
Groetjes, Rubin en Jasper.

Ik zie opeens de rode draad die deze kunstzinnige uitingen verbindt. Zie jij het ook?
LIEFDE.